سم آلتمن و چالش‌های توزیع منافع هوش مصنوعی

سم آلتمن، مدیرعامل OpenAI، اخیراً در یک مقاله در وبلاگ شخصی‌اش به چالش‌های توزیع منافع هوش مصنوعی اشاره کرده است. او معتقد است که پیشرفت‌های فناوری معمولاً به بهبود معیارهایی مانند سلامت و رفاه اقتصادی منجر می‌شود؛ اما تضمینی برای کاهش نابرابری ندارد. به‌همین‌دلیل، او پیشنهادهایی مانند بودجه محاسباتی (Compute Budget) را به‌عنوان یک راه‌حل برای توزیع عادلانه‌تر دسترسی به هوش مصنوعی مطرح کرده است تا دسترسی همه مردم جهان به هوش مصنوعی را تضمین کند.

چالش نابرابری و نیاز به ایده‌های جدید

آلتمن تأکید می‌کند که فناوری به‌تنهایی نمی‌تواند نابرابری را کاهش دهد و ممکن است حتی تعادل بین سرمایه و نیروی کار را بر هم بزند. او هشدار می‌دهد که این مسئله نیاز به مداخله و سیاست‌گذاری‌های جدید دارد. ازسوی‌دیگر، پیشرفت سریع هوش مصنوعی در حال حاضر باعث ازدست‌رفتن برخی مشاغل شده است و اگر دولت‌ها برنامه‌های مناسب برای آموزش و مهارت‌آموزی مجدد نداشته باشند، بیکاری گسترده یکی از نتایج اجتناب‌ناپذیر آن خواهد بود.

نزدیک شدن به هوش مصنوعی جهانی

آلتمن بار دیگر ادعا کرده که دستیابی به هوش مصنوعی—یعنی سیستمی که بتواند مانند انسان مسائل پیچیده را در حوزه‌های مختلف حل کند—نزدیک است. او هشدار می‌دهد که این سیستم‌ها کامل نخواهند بود و به نظارت انسانی نیاز خواهند داشت. به گفته او، AI قادر خواهد بود بسیاری از کارها را انجام دهد؛ اما در برخی زمینه‌ها ممکن است عملکرد ضعیفی داشته باشد.

چالش‌های اقتصادی: هزینه بالا و دسترسی همگانی

آلتمن اشاره می‌کند که هرچند پیشرفت در هوش مصنوعی نیازمند سرمایه‌گذاری‌های هنگفت است؛ اما هزینه استفاده از مدل‌های قدرتمندتر به‌طور مداوم کاهش می‌یابد. او تخمین می‌زند که هزینه استفاده از یک سطح مشخص از هوش مصنوعی هر ۱۲ ماه، ۱۰ برابر ارزان‌تر می‌شود. این روند نشان می‌دهد که هرچند توسعه هوش مصنوعی بسیار پرهزینه است؛ اما کاربران عادی به‌مرورزمان به مدل‌های قوی‌تر و ارزان‌تر دسترسی خواهند داشت.

به‌همین‌دلیل، OpenAI در حال مذاکره برای جذب سرمایه ۴۰ میلیارد دلاری است و حتی ممکن است تا ۵۰۰ میلیارد دلار برای ساخت یک شبکه داده عظیم هزینه کند. این موضوع نشان‌دهنده رقابت شدید در حوزه AI و نیاز به سرمایه‌گذاری کلان برای دستیابی به این هدف است.

امنیت و آینده AI

آلتمن تأکید می‌کند که OpenAI در مسیر توسعه AI مجبور خواهد بود محدودیت‌هایی برای امنیت ایجاد کند که احتمالاً موردپسند همه نخواهد بود. این مسئله به چالشی مهم برای OpenAI تبدیل شده است؛ چراکه این شرکت زمانی متعهد شده بود در صورت نزدیک‌شدن هر پروژه دیگری به AI، به‌جای رقابت، با آن همکاری کند؛ اما اکنون، با تبدیل‌شدن OpenAI به یک سازمان انتفاعی، این تعهدات ممکن است تغییر کند.

باوجوداین، آلتمن ادعا می‌کند که هدف OpenAI همچنان توانمندسازی فردی و جلوگیری از استفاده استبدادی از هوش مصنوعی برای کنترل و نظارت بر مردم است. این در حالی است که OpenAI در گذشته بیشتر به‌سمت مدل‌های بسته و اختصاصی حرکت کرده؛ اما اکنون آلتمن به امکان افزایش شفافیت و انتشار کدهای باز اشاره کرده است.

همکاری با مایکروسافت و آینده OpenAI

یکی از نکات جالب در مقاله آلتمن، تأکید او بر ادامه همکاری با مایکروسافت است. پیش‌تر گزارش‌هایی منتشر شده بود مبنی بر اینکه OpenAI در صورت رسیدن به AI می‌تواند شرایط سرمایه‌گذاری خود را با مایکروسافت تغییر دهد؛ اما آلتمن تأکید کرده است که OpenAI قصد ندارد این همکاری را پایان بدهد و مایکروسافت همچنان شریک استراتژیک این شرکت باقی خواهد ماند.

آینده‌ای پُر از فرصت و چالش

مقاله جدید آلتمن بار دیگر نشان می‌دهد که آینده هوش مصنوعی ترکیبی از فرصت‌های عظیم و چالش‌های جدی است. از یک‌سو، هوش مصنوعی می‌تواند دسترسی مردم به فناوری‌های پیشرفته را تسهیل کند؛ اما ازسوی‌دیگر، ممکن است نابرابری‌های جدیدی ایجاد کند. موفقیت در این مسیر نیازمند سرمایه‌گذاری‌های کلان، سیاست‌گذاری‌های هوشمندانه و رویکردی متعادل بین امنیت، شفافیت و پیشرفت فناوری خواهد بود.