دفتر کار مقوایی برای ربات‌ها! نگاه طنزآمیز یک هنرمند به دنیای هوش مصنوعی در بروکلین

تا به حال فکر کرده‌اید ربات‌های هوش مصنوعی کجا کار می‌کنند؟ شاید در دفتری شیک و پر از آدم؟ یک هنرمند در بروکلین این ایده را گرفته و به شکلی کاملاً غیرمنتظره و طنزآمیز به تصویر کشیده است: یک فضای کار اشتراکی شلوغ که تمام کارمندان و وسایلش از مقوا ساخته شده‌اند!

در همسایگی مدرسه‌ای ابتدایی و یک کتابخانه عمومی در محله گرین‌پوینت بروکلین، فضایی متفاوت به نام «چت هاوس» (Chat Haus) توجه‌ها را به خود جلب کرده است. در نگاه اول، شبیه یک دفتر کار اشتراکی معمولی به نظر می‌رسد، اما در واقع، یک نمایشگاه هنری جالب است که برای چت‌بات‌ها یا همان ربات‌های گفتگوی هوش مصنوعی طراحی شده است.

این اثر هنری خلاقانه، کارِ هنرمند ساکن بروکلین، «نیم بن-رُووِن» (Nim Ben-Reuven) است. در این نمایشگاه، چندین ربات مقوایی را می‌بینید که پشت میزهایشان نشسته‌اند و مثلاً مشغول کار با کامپیوتر، صحبت با تلفن یا نوشیدن قهوه هستند. نکته اصلی اینجاست که همه چیز، از آدمک‌ها گرفته تا میز و صندلی، کاملاً از مقوا ساخته شده و برخی از ربات‌ها با موتورهای کوچک برقی، حرکات جزئی و تکراری انجام می‌دهند. حتی تابلوهایی هم وجود دارد که به شوخی، هزینه اجاره میز را ماهی ۱۹۹۹ دلار اعلام کرده و فضا را «فضای کار اشتراکی لوکس برای چت‌بات‌ها» نامیده‌اند.

بن-رُووِن به وب‌سایت تک‌کرانچ گفته که این نمایشگاه را ساخته تا هم با این واقعیت کنار بیاید و هم با زبان طنز به این موضوع بپردازد که هوش مصنوعی (AI) روز به روز بیشتر وارد حوزه‌ی کاری او (طراحی گرافیک و فیلم‌برداری) می‌شود. او می‌گوید حتی پیش آمده که کارهای فریلنسری را از دست داده است، چون شرکت‌ها ترجیح داده‌اند از ابزارهای هوش مصنوعی استفاده کنند.

این هنرمند توضیح می‌دهد: «این کار راهی بود تا سرخوردگی‌ام را با طنز نشان دهم و نگذارم از این همه تغییرات سریع در صنعت، زیادی دلخور شوم… با خودم گفتم با یک کار بامزه و کمی احمقانه که خودم هم به آن بخندم، به این وضعیت واکنش نشان دهم.»

بن-رُووِن همچنین تأکید دارد که از قصد نخواسته اثرش خیلی تلخ و منفی باشد، چون فکر می‌کند پیامش این‌طور بهتر منتقل می‌شود. به گفته او، لحن سبک‌تر و طنزآمیز کار باعث می‌شود افراد بیشتری با سنین و دیدگاه‌های مختلف درباره هوش مصنوعی، جذب آن شوند. در زمان مصاحبه با او، افراد زیادی، از دانش‌آموزان گرفته تا بزرگسالان، جلوی ویترین می‌ایستادند، نمایشگاه را تماشا می‌کردند و درباره‌اش صحبت می‌کردند.

او همچنین فکر می‌کند با وجود تأثیری که هوش مصنوعی روی کار او گذاشته، این مسئله در مقایسه با مشکلات بزرگ‌تر دنیا مثل جنگ و رنج‌های دیگر، موضوع چندان سنگینی نیست.

استفاده از مقوا در کارهای بن-رُووِن چیز جدیدی نیست. او قبلاً هم ماکت‌های مقوایی بزرگی ساخته است و این ربات‌های مقوایی را که خودش «بچه‌های مقوایی» می‌نامد، در طول سال‌ها درست کرده است. اما انتخاب مقوا برای این نمایشگاه، معنای دیگری هم دارد. بن-رُووِن می‌گوید: «شکننده بودن و ناپایدار بودن این سازه‌های مقوایی، که با کوچکترین فشاری ممکن است خراب شوند، دقیقاً حسی است که من نسبت به ورود هوش مصنوعی به دنیای هنر و خلاقیت دارم. شاید تصاویر ساخته‌شده با AI در نگاه اول در شبکه‌های اجتماعی جذاب باشند، اما اگر کمی دقیق‌تر نگاه کنید، می‌بینید که عمق و ارزش واقعی ندارند؛ درست مثل این مجسمه‌های مقوایی که از نزدیک، ضعف و شکنندگی‌شان معلوم می‌شود.»

با این حال، او می‌فهمد چرا بعضی از آثار هوش مصنوعی برای مردم جذابیت دارند و آن را به لذت آنی اما بی‌ارزش «غذاهای ناسالم» (هله هوله) تشبیه می‌کند.

نمایشگاه «چت هاوس» موقتی است، چون ساختمانی که در آن قرار دارد، منتظر گرفتن مجوز برای بازسازی است. بن-رُووِن امیدوار است بتواند نمایشگاه را حداقل تا اواسط ماه مه (اواخر اردیبهشت) نگه دارد و شاید آن را به گالری بزرگ‌تری منتقل کند، هرچند نگران است که بعداً این همه وسیله‌ی مقوایی را در آپارتمانش کجا جا دهد!

ایده‌ی اصلی پشت این کار، به قول خود هنرمند، این بوده: «فکر کردم بامزه است که تصور کنیم کلی ربات کوچولوی بامزه و شاید کمی ترسناک، در یک انبار نامعلوم نشسته‌اند و به خاطر دستورهایی که ما در ChatGPT می‌نویسیم، بدون توقف تایپ می‌کنند و به اندازه‌ی کل کشور سوئیس برق مصرف می‌کنند!»