وقتی یکی از مدیران محصول مایکروسافت، قابلیت جدید این شرکت یعنی جمع زدن اعداد در اکسل تنها با یک کلیک را نمایش داد، هزاران نفر حاضر در سالن کنفرانس تاریکی که بیشتر حسوحال کنسرت راک داشت، به وجد آمدند.
یوسف مهدی، مدیر ارشد بازاریابی بخش مصرفکنندگان مایکروسافت که کارش را در این شرکت بهعنوان کارآموز شروع کرده بود، با یادآوری آن لحظه میگوید: «انگار واقعاً میک جگر [خواننده معروف راک] وارد صحنه شده بود.»
این خاطره مربوط به بیش از ۳۰ سال پیش است. روز جمعه، همزمان با پنجاهمین سالگرد تأسیس مایکروسافت، مدیران و کارکنان این شرکت در مقر اصلی آن در ردموند واشنگتن گرد هم آمدند تا ضمن یادآوری دوران طلایی این غول نرمافزاری، از برگ برنده خود برای آینده بگویند: هوش مصنوعی قدرتمندتر.
Copilot، دستیار هوشمند مایکروسافت، فعالتر میشود

یوسف مهدی در مصاحبهای توضیح داد که کوپایلوت، دستیار هوش مصنوعی مایکروسافت، در حال دریافت قابلیتهای جدیدی است تا فعالتر و پیشدستانهتر عمل کند. نسخه مخصوص کاربران عادی شروع به بهخاطرسپردن اطلاعات شخصی آنها میکند، مثلاً تاریخ تولدشان را یادآوری یا قبل از یک ارائه مهم به آنها کمک میکند. البته کاربران میتوانند این قابلیتها را غیرفعال کنند.
کوپایلوت همچنین پادکستها و پیشنهادهای خرید را براساس سلیقه کاربر شخصیسازی میکند و به کاربران اجازه میدهد کارهایی مثل رزرو کردن (مثلاً رستوران یا …) را به هوش مصنوعی بسپارند. مهدی در این باره گفت: «این کار باعث میشود وقتتان آزاد شود.»
او اشاره کرد که مایکروسافت اولین شرکتی نیست که چنین نرمافزارهای کنشگر یا «عامل» (نرمافزارهایی که میتوانند به نیابت از کاربر کاری انجام دهند) را عرضه میکند. وی افزود، مانند سیستمهای رقیب، این هوش مصنوعی روی سایتهای معروفی که مایکروسافت از قبل با آنها همکاری فنی داشته است (مانند سایتهای 1-800-Flowers.com و OpenTable)، بهترین عملکرد را خواهد داشت.

یادآوری گذشته و نگاه به آینده
مهدی خاطراتی از روزهای اولیه مایکروسافت تعریف کرد، زمانیکه شرکت کوچکتر بود و در حال رشد. او گفت که بیل گیتس، مدیرعامل وقت و همبنیانگذار، در آن دوران که هنوز خودش روی نرمافزارهای مایکروسافت کار میکرد، میتوانست حجم اطلاعاتی معادل سه کتاب را یک شبه مطالعه و درک کند. مهدی همچنین به یاد آورد که چطور استیو بالمر، جانشین بعدی گیتس با پیراهنی غرق عرق روی صحنه فریاد میزد «توسعهدهندگان، توسعهدهندگان، توسعهدهندگان!» تا جمعیت را برای ورود به عصر فناوری “.net” به هیجان بیاورد.
البته مایکروسافت روزهای سخت هم داشته است. این شرکت که زمانی بیرقیب بود، با پرونده مشهور ضدانحصاری که دولت آمریکا در سال ۱۹۹۸ علیهاش باز کرد، ضربه سختی خورد. سالها بعد هم شرکتهای جوانتر و استارتاپهایی مثل آلفابت (شرکت مادر گوگل) و OpenAI (خالق ChatGPT) در پیشرفتهای کلیدی هوش مصنوعی از مایکروسافت پیشی گرفتند.
اما ساتیا نادلا، مدیرعامل فعلی مایکروسافت، بیکار ننشسته است. به گفته مهدی، نادلا که مایکروسافت را به دومین قدرت بزرگ در حوزه رایانش ابری تبدیل کرده است، در یک جلسه داخلی در همین هفته، مدیرانش را به چالش کشیده و پرسیده است: «چطور باید در روش ساخت نرمافزارمان بازنگری کنیم؟»
نادلا همین دیدگاه را روز جمعه در مراسم مایکروسافت در ردموند نیز تکرار کرد؛ مراسمی که در آن او، بیل گیتس و استیو بالمر به شکلی کمسابقه در کنار هم در انظار عمومی ظاهر شدند. در این مراسم بالمر هم دوباره آن شعار معروف «توسعهدهندگان!» را سر داد.
نادلا تأکید کرد که این شرکت فقط گذشته ۵۰ ساله خود را جشن نمیگیرد، بلکه در حال ساختن آیندهای است که «بر اساس توانمندیهایی که ما در اختیار دیگران برای ساختن قرار میدهیم» تعریف میشود.
بیل گیتس نیز گفت: «ما در آستانه دورانی هستیم که حتی از دستاوردهای ۵۰ سال اول هم عمیقتر و تأثیرگذارتر خواهد بود.» وقتی از او پرسیدند برای ۱۰۰ سالگی مایکروسافت چه آرزویی دارد، به شوخی گفت: «امیدوارم کوپایلوت مدیرعامل خوبی شده باشد!»
رقابت در دنیای هوش مصنوعی
مایکروسافت در حال توسعه و بهبود فناوری چتبات خود در بازاری بسیار رقابتی است که رقبایی چون xAI ایلان ماسک و Anthropic هم در آن حضور دارند. این شرکت کوپایلوت را به مجموعههای نرمافزاری پرکاربرد اداری و تجاری خود (مانند آفیس) اضافه کرده است و همزمان نسخهای متفاوت و مخصوص کاربران عادی را نیز عرضه میکند.
مهدی درباره نسخه مخصوص کاربران عادی گفت: «این نسخه لحن گرم و دوستانهای دارد؛ انگار یک شخصیت دارد.» او اضافه کرد که «بعضی کاربران از این ویژگی استقبال کردهاند، اما برخی دیگر فکر میکنند که کوپایلوت بیش از حد سؤال میپرسد.»
مهدی نتیجه گرفت: «وقتی بتوانیم [کوپایلوت را] شخصیتر کنیم، میتوانیم آن را هوشمندتر هم بکنیم. ما تازه در میانه این مسیر هستیم.»