شرکت متا، مالک فیسبوک و اینستاگرام، روز شنبه از جدیدترین و پیشرفتهترین مدلهای هوش مصنوعی خود با نام خانواده لاما ۴ (Llama 4) رونمایی کرد. این خانواده در حال حاضر شامل دو مدل اصلی به نامهای لاما ۴ اسکَوت (Llama 4 Scout) و لاما ۴ مَوریک (Llama 4 Maverick) است. متا این پیشرفت را گامی مهم در آینده هوش مصنوعی توصیف کرده است.
قابلیتهای کلیدی لاما ۴: تمرکز بر پردازش چندوجهی

ویژگی برجسته لاما ۴، توانایی آن در پردازش انواع مختلف دادهها از جمله متن، تصویر، ویدئو و صدا است. این قابلیت که چندوجهی (multimodal) نامیده میشود، به مدل امکان میدهد این فرمتهای اطلاعاتی را تحلیل و حتی به یکدیگر تبدیل کند که زمینهساز کاربردهای نوآورانه و متنوعی خواهد بود.
متا با اطمینان اعلام کرده است که این دو مدل جدید، پیشرفتهترین دستاوردهای هوش مصنوعی این شرکت تا به امروز هستند و در زمینه پردازش دادههای چندوجهی، در کلاس کاری خود بهترین محسوب میشوند. این ادعا نشاندهنده عزم جدی متا برای رقابت با سایر بازیگران اصلی این حوزه است.
لاما ۴ متنباز میشود: خبری مهم برای جامعه فناوری
متا همچنین تأیید کرد که هر دو مدل لاما ۴ مَوریک و اسکَوت به صورت متنباز (open source) منتشر خواهند شد. این به آن معناست که کدهای اصلی این مدلها در دسترس عموم قرار میگیرد و به توسعهدهندگان، محققان و علاقهمندان اجازه میدهد تا از آنها استفاده کنند، آنها را بررسی کنند، بهبود بخشند و نوآوریهای جدیدی بر پایه آنها خلق کنند.
معرفی لاما ۴ بِهِموث: مدل قدرتمندتر در راه است
علاوهبراین دو مدل، متا پیشنمایشی از یک مدل حتی قدرتمندتر به نام لاما ۴ بِهِموث (Llama 4 Behemoth) نیز ارائه داد. اگرچه جزئیات کاملی منتشر نشده، متا آن را به عنوان یکی از هوشمندترین و توانمندترین مدلهای زبانی بزرگ جهان معرفی کرده است که میتواند نقش مهمی در آموزش و بهبود مدلهای آتی ایفا کند.
رقابت فشرده و چالشهای پیش رو در عرصه هوش مصنوعی
این رونماییها در شرایطی انجام میشود که رقابت در حوزه هوش مصنوعی بسیار شدید است. پس از موفقیت چشمگیر ChatGPT، شرکتهای بزرگ فناوری مانند متا، گوگل و مایکروسافت در حال سرمایهگذاریهای میلیارد دلاری در این عرصه هستند.
با این حال، طبق گزارشی از وبسایت خبری دِ اینفورمیشن (The Information)، ممکن است عرضه نهایی لاما ۴ با اندکی تأخیر نسبت به برنامهریزی اولیه مواجه شده باشد. دلیل احتمالی این تأخیر، عدم دستیابی به سطح عملکرد مورد انتظار متا در برخی آزمونهای فنی، بهویژه در توانایی استدلال منطقی و حل مسائل ریاضی، عنوان شده است. همچنین در این گزارش به نگرانیهایی درباره توانایی لاما ۴ در ایجاد مکالمات صوتی طبیعی در مقایسه با رقبای قدرتمندی مانند مدلهای شرکت OpenAI اشاره شده است.
تداوم سرمایهگذاری کلان متا
علیرغم این چالشهای احتمالی، متا همچنان با قدرت به سرمایهگذاری خود ادامه میدهد و قصد دارد امسال تا ۶۵ میلیارد دلار برای توسعه و تقویت زیرساختهای هوش مصنوعی خود هزینه کند. این سرمایهگذاری عظیم نشاندهنده تعهد متا به حفظ جایگاه پیشرو در این رقابت تنگاتنگ و پاسخگویی به انتظارات سرمایهگذاران است.
معرفی لاما ۴ بیشک گام مهمی در استراتژی هوش مصنوعی متا به شمار میرود و تأثیرات این نسل جدید بر آینده این فناوری به مرور مشخص خواهد شد.