شا محمد، مدیر نوآوری هوش مصنوعی در شرکت مهندسی و طراحی سوئکو (Sweco)، در گفتگویی به تشریح این موضوع پرداخته که هوش مصنوعی چگونه در حال ساختن شهرهای آینده است.
تا به حال در ترافیک سنگین فکر کردهاید که «حتماً راه بهتری برای طراحی این شهر وجود دارد؟» یا با دیدن یک ساختمان غولپیکر از خود پرسیدهاید که آیا این سازه به یک هیولای مصرفکننده انرژی تبدیل خواهد شد؟
برای دههها، ساخت شهرها فرآیندی کند و پیچیده بوده که اغلب بر پایه حدس و گمانهای کارشناسی استوار بود. اما اگر میتوانستیم به شهرسازان «ابرقدرت» بدهیم چه؟ اگر آنها میتوانستند دهها آینده مختلف را پیش از آنکه حتی اولین کلنگ به زمین بخورد، آزمایش کنند؟ این دقیقاً همان اتفاقی است که در حال رخ دادن است و عنصر اصلی آن، هوش مصنوعی است.
شا توضیح میدهد: «هوش مصنوعی با بهینهسازی فرآیندها، تقویت تصمیمگیری و بهبود نتایج پایداری، در حال ایجاد انقلابی در طراحی شهری و برنامهریزی زیرساختها در سوئکو است. این فناوری به ما امکان میدهد حجم عظیمی از دادهها را تحلیل کنیم، سناریوهای مختلف را شبیهسازی کنیم و محیطهای شهری کارآمدتر و مقاومتری بسازیم.»
به گفته شا، هوش مصنوعی به تیم او این قدرت را میدهد که هنگام طراحی شهرهای آینده، سؤالات بزرگی را بپرسند که بر زندگی مردم تأثیر میگذارد: «هوشمندانهترین راه برای ساخت این محله برای کاهش ترافیک و آلودگی چیست؟ چگونه میتوان ساختمانی طراحی کرد که در موج گرما بدون قبضهای سنگین برق، خنک بماند؟» هوش مصنوعی میتواند هزاران احتمال مختلف را تحلیل کرده تا بهترین مسیر را پیدا کند.
چالشهای پیادهسازی هوش مصنوعی در شهرهای واقعی
البته دنیای واقعی پیچیده و بینظم است؛ یک شبیهسازی کامپیوتری تمیز و مرتب نیست. دنیای واقعی پر از آب و هوای غیرقابلپیشبینی، تأخیرهای غیرمنتظره و هرجومرج زیبای زندگی انسان است. این بزرگترین چالش پیش روست.
شا میگوید: «بزرگترین چالش در بهکارگیری مدلهای دادهمحور در محیطهای فیزیکی، پیچیدگی و تنوع شرایط دنیای واقعی است. اطمینان از اینکه مدلها این شرایط را به دقت نمایش میدهند و میتوانند با تغییرات سازگار شوند، حیاتی است.»
آنها برای حل این مشکل، کار را از اصول اولیه شروع میکنند و پیش از آنکه حتی به هوش مصنوعی فکر کنند، مطمئن میشوند اطلاعاتی که این فناوری از آن یاد میگیرد، کاملاً قابل اعتماد و مستحکم است. او میگوید: «برای تضمین کیفیت و قابلیت همکاری دادهها در پروژههای مختلف، ما از روشهای دقیق مدیریت داده، استانداردسازی فرمتها و ابزارهای نرمافزاری سازگار استفاده میکنیم.»
این جمله شاید کمی فنی به نظر برسد، اما اینگونه تصور کنید: آنها مطمئن میشوند که همه اعضای تیم و نرمافزارهای مختلف با یک زبان مشترک صحبت میکنند. وقتی ابزارها بتوانند با هم ارتباط برقرار کرده و همه به اطلاعات اعتماد داشته باشند، هوش مصنوعی میتواند کار خود را به درستی انجام دهد و «تبادل روان داده و همکاری میان تیمها و ذینفعان مختلف» ممکن میشود.
هوش مصنوعی در خدمت طبیعت و پایداری شهری
اما در میان تمام کارهایی که هوش مصنوعی میتواند انجام دهد، شاید این بخش امیدوارکنندهترین جنبه استفاده از آن در طراحی شهرهای آینده باشد؛ جایی که نشان میدهد این فناوری میتواند قلبی تپنده نیز داشته باشد.
او میگوید: «پروژههای زیادی وجود دارد که در آنها هوش مصنوعی تأثیر قابلتوجهی بر پایداری داشته است… اما اگر بخواهم یکی را انتخاب کنم، به پروژهای اشاره میکنم که در آن از هوش مصنوعی برای حفظ تنوع زیستی از طریق شناسایی گونههای در معرض خطر و ارائه این اطلاعات به محققان استفاده شد.»
در این سناریو، فناوری به طبیعت صدایی برای حرف زدن در جلسات برنامهریزی میدهد. انگار هوش مصنوعی دستش را بلند کرده و میگوید: «صبر کنید، بیایید اینجا محتاط باشیم، خانوادهای از پرندگان نادر در این منطقه زندگی میکنند.» این به ما امکان میدهد با احترام به دنیای اطرافمان، ساختوساز کنیم.
خب، فصل بعدی داستان چیست؟ به گفته شا، تبدیل کردن آن «گوی بلورین» به یک راهنمای زنده و آنی است.
شا توضیح میدهد: «به نظر من، بزرگترین فرصت برای هوش مصنوعی در معماری، مهندسی و ساختوساز (AEC) در تحلیلهای پیشبینانه و اتوماسیون نهفته است. هوش مصنوعی با پیشبینی روندهای آینده، شناسایی مشکلات احتمالی در مراحل اولیه و خودکارسازی کارهای روتین، میتواند بهرهوری را به شدت افزایش دهد، هزینهها را کاهش دهد و کیفیت کلی پروژهها را بهبود بخشد.»
این به معنای پلهای ایمنتر، جادههایی با نیاز کمتر به تعمیر و اختلال کمتر در زندگی ماست. به معنای آزاد کردن افراد بااستعداد از کارهای تکراری تا بتوانند بر ساخت شهرهایی تمرکز کنند که با ساکنانشان هماهنگتر باشند.